Khi hoa và quả hóa thành cảm xúc
Có những bông hoa không nở trong khu vườn thật, mà nở trên lớp men ngà tinh khiết.
Có những trái lựu chưa từng chín, nhưng vẫn mang trong mình hơi ấm của một mùa thu tưởng tượng.
Bộ đôi bình Kozan – một cao, một thấp – không tìm cách tái hiện tự nhiên, mà tái hiện cảm xúc.
Dưới ánh sáng nhẹ, từng nét vẽ nổi như tan ra, hòa cùng nước men, khiến người xem có cảm giác như đang chạm vào một giấc mơ.
Ở đó, giữa cái không tả thực mà diễn cảm, lại có một cái thật vô cùng: cái thật của lòng người khi biết dừng lại để cảm.
Chiếc bình cao – Hoa hồng trong dáng thanh
Chiếc bình cao dáng thon, cao 23 cm, miệng 9 cm, chu vi thân 47 cm.
Trên thân men ngà mịn, hoa hồng được vẽ nổi – cánh hoa không theo hình thức quen thuộc, mà mềm, dày, nhẹ như khói.
Người nghệ nhân không tái tạo một đóa hồng để nhìn, mà vẽ một cảm xúc về hoa hồng – như thể muốn giữ lại hương sắc trong ký ức, chứ không ràng buộc vào khuôn hình hiện thực.
Mỗi nét vẽ mang sự lặng lẽ của thời gian, vừa có độ mộc mạc của tay thủ công, vừa có độ trầm của một tâm hồn đã từng yêu và từng hiểu.
Chiếc bình tròn – Quả lựu và câu chuyện sinh sôi
Chiếc bình thấp dáng tròn, cao 18 cm, miệng 11 cm, chu vi thân 55 cm.
Trên bề mặt, cành lựu hiện lên bằng những đường nổi nhẹ, quả lựu chưa nở hết, hạt ẩn sau lớp men trong.
Cái dáng lựu này thật lạ – không giống thực, nhưng lại sống động và có thần.
Người nghệ nhân như đang kể một câu chuyện về sự viên mãn và sinh sôi, bằng cách “diễn cảm” thay vì “tả thực”.
Nhìn lâu, ta có cảm giác những hạt lựu nhỏ kia đang thở, chờ giây phút bung nở dưới nắng.
Một phong cách riêng trong thế giới Kozan
Cả hai chiếc bình, dù mỗi chiếc một dáng, lại cùng chung một tinh thần: diễn cảm qua hình khối.
Đó là nét đặc trưng trong phong cách của Kozan, nơi cái đẹp không nằm ở sự chính xác, mà ở sự hòa điệu giữa bàn tay và tấm lòng người nghệ nhân.
Những đường men trong, những vết cọ mờ và lớp nổi nhẹ — tất cả như đang mời gọi người xem bước vào thế giới nơi nghệ thuật và cảm xúc hòa thành một.
Nhìn đôi bình cạnh nhau, ta thấy như hai cung bậc của đời sống:
một bên là tình yêu và đam mê, một bên là sinh sôi và viên mãn.
Đặt cạnh nhau, chúng đối thoại nhẹ nhàng, cân bằng giữa thon và tròn, giữa hoa và quả, giữa lặng và đầy.
Thông tin tác phẩm
Tên dòng: Kozan
Xuất xứ: Nhật Bản
Chất liệu: Sứ men ngà, vẽ nổi thủ công
Chiếc bình hoa hồng: cao 23 cm, miệng 9 cm, chu vi 47 cm
Chiếc bình quả lựu: cao 18 cm, miệng 11 cm, chu vi 55 cm
Nhãn hiệu: 有限 麓山 KOZAN
Tình trạng: Còn nguyên tem, triện đáy rõ nét
Khi Kozan chọn tả ý thay vì tả thực
rong thế giới của Kozan, người nghệ nhân không sao chép thiên nhiên, mà tái tạo lại cảm xúc về thiên nhiên.
Họ không vẽ hoa để người khác biết đó là hoa gì, mà để người xem thấy được cái đẹp trong cách hoa đang tồn tại.
Vì thế, dù đường nét không chuẩn theo hình học, dù cánh hoa không đúng tỉ lệ,
ta vẫn nhận ra đó là hoa hồng, vẫn cảm thấy mùi của hương và độ mềm của cánh.
Đó chính là sự diễn cảm trong tạo hình – thứ khiến Kozan khác biệt với những dòng gốm thuần tả thực.
Ở Kozan, mỗi bông hoa, mỗi quả lựu đều mang tinh thần “tả ý”:
chỉ giữ lại linh hồn, giản lược hình thể.
Giữa cái giản lược ấy, người xem bỗng nhận ra — điều còn lại sau cùng không phải là hoa, cũng chẳng phải quả, mà là tình cảm của con người dành cho sự sống.
“Gốm đâu chỉ là đất và lửa.
Nó còn là cách con người lưu giữ điều mình thấy đẹp, theo cách riêng của trái tim.”
— Nét Gốm Nếp Người
Nét Gốm Nếp Người
Chạm vào gốm – cũng là chạm vào ký ức.
Gốm đẹp – vì người thương.
